معنا
 
زندگی را زیبا ببینیم.
 

بسیاری از دانش آموزان و دانشجویان سخت ترین روزهای زندگی خود را در زمان امتحانات سپری می کنند. معمولا همه انسانها قبل از رویدادهای مهم زندگیشان تا حدی دچار نگرانی یا تنش می شوند. در این مواقعشدت تنش و نگرانی ایجاد شده می تواند تعیین کننده نتیجه این وضعیت باشد.(میزان متناسب اضطراب برای آماده شدن جهت موقعیت مذکور و گرفتن نتیجه مطلوب کمک کننده است و اضطراب بیشتر نه تنها مفید نیست بلکه باعث کاهش تواناییهای فرد هم می شود) منحنی اثر اضطراب بر میزان یادگیری بصورت زنگوله ایست یعنی اگر اضطراب در سطح متوسط باشد برای یادگیری و رسیدن به نتیجه مطلوب تسهیل کننده است و اگر از این حد خیلی پایینتر یا خیلی بالاتر باشد باعث اختلال در یادگیری و یادآوری می شود.

 

 

منظور ازاختلال اضطراب امتحان یک احساس ناخوشایندهمراه دلشوره و پریشانی و ترس نامتناسب با موقعیت امتحان است و همیشه باعث اختلال در عملکرد فرد می شود. اضطراب امتحان  را می توان یک نوع اضطراب موقعیتی دانست.(فقط در رابطه با امتحان) این اضطراب می تواند قبل ، همزمان  ، بعد از امتحان باشد. علائم و نشانه های آنرا می شود در چهار دسته طبقه بندی کرد:

1- شناختی : کاهش تمرکز / عدم توانایی سازماندهی افکار / اشکال در فهم سوالات / اشکال در به یاد آوردن اطلاعات / افکار و خودگوییهای منفی مثل هیچ سوالی را بلد نیستم و...

2- هیجانی: احساس دلهره و سراسیمگی / غمگینی یا گاه احساس آسودگی زیاد به محض پایان امتحان
3- رفتاری: بی قراری / تحریک پذیری / پرخاشگری
4- فیزیو لوژیک: خشکی دهان / لرزش / طپش قلب / سردرد / تهوع / تنگی نفس / تعریق زیاد / سرگیجه

برای تشخیص وجود اضطراب امتحان شدید می توان از این علائم کمک گرفت (وجود چندتا ازاینها با هم معمولا نشاندهنده اضطراب امتحان است) : به هم خوردن خواب و اشتها / ناامیدی / ترس و احساس وحشت / احساس خستگی / عدم تمرکز / احساس گیجی / حملات اضطرابی / احساس توقف ذهنی / سردرد و تهوع

یکسری عوامل می توانند بر ایجاد یا میزان شدت اضطراب امتحان تاثیر داشته باشند ازجمله : عدم آمادگی کافی برای امتحان (یا احساس آن) / عوامل آموزشگاهی (استفاده از امتحان بعنوان تنها روش ارزشیابی) / عوامل خانوادگی (انتظارات بیش از حد و بیجا و غیرقابل انعطاف) / تکیه بر تجربیات منفی قبلی در امتحانات / افکار منفی (در مورد عوافب ناگوار ناش از کارایی ضعیف در امتحان) / خصوصیات شخصیتی (نگاه بد به آینده – کمال گرایی – نیاز شدید به تایید دیگران – ترس از شکست)

روشهای زیر برای پیشگیری و یا کاهش اضطراب امتحان توصیه می شود :
1- ارزیابی واقع بینانه و بدون اغراق از امتحان
2- جایگزین کردن تصویر تجربه های موفق قبلی به جای تکیه تجربیات منفی
3- مطالعه و آمادگی بیشتر برای امتحان (با برنامه منظم و مدیریت زمان) – مشورت با افراد دیگری که امتحان دارند (البته نه کسانیکه خودشان اضطراب امتحان زیاد دارند) – تمرین سوالات امتحانات قبلی

4- برطرف کردن محرکهای نا مطلوب (محرومیتها و برچسبهای بعد از شکست)
5- خواب کافی – تغذیه مناسب – ورزش
6- امتناع از کافئین و سیگار و داروهای محرک
7- استفاده از روشهای آرامبخشی (Relaxation) مثل تنفس آرام وعمیق هنگام تشدید اضطراب
8- استفاده از روشهای حساسیت زدایی منظم (شرکت کردن متناوب در امتحانات از آسان به سخت)
9- جهت کنترل افکار منفی بهتراست از یک روانپزشک یا روانشناس کمک گرفت.

شایان ذکر است که روشهای فوق نیاز به عمل از مدتها قبل از امتحان دارند و نمی توان این تواناییها را در یک شب (شب امتحان) بدست آورد.گاهی شدت علائم درحدی است که استفاده از روشهای فوق و رواندرمانی به تنهایی کار ساز نبوده و نیاز به درمان دارویی وجود دارد.در نهایت مطالعه کتاب اضطراب امتحان نوشته دکتر نجف طهماسبی پور انتشارات نشر قطره (که اکثر مطالب فوق از آن گرفته شده است) را به همه دانش آموزان و دانشجویان و کسانیکه با امتحان دادن مشکل دارند توصیه می کنم.

مطالب مرتبط :

http://www.pezeshkonline.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=11889

 





، 
 
نوشته شده در تاريخ دوشنبه 20 بهمن 1393  توسط [ra:post_author_name]